"Geolodzy uzupełnili tajemniczą lukę w zapisie trzęsień ziemi w Nepalu
To jak kraksa samochodowa oglądana w zwolnionym tempie - subkontynent indyjski uderza w Eurazję. To za sprawą tej kolizji zachodzącej wzdłuż Wielkiego Uskoku Himalajskiego następuje wypiętrzanie Himalajów. W kwietniu 2015 roku te same siły doprowadziły w Nepalu do trzęsienia ziemi o magnitudzie 7,8. Wstrząs Gorkha, jak go nazwano, zniszczył wiele miejscowości, w tym część stolicy kraju Kathmandu; zginęły tysiące ludzi.
W Nepalu trzęsienia ziemi nie są niczym nowym, jednak w zachodniej części kraju tak silnych trzęsień nie notowano od 1505 roku. Taka „sejsmiczna przerwa” nie zwiastuje niczego dobrego: jeśli naprężenia powstające w skałach po obu stronach uskoku tektonicznego nie są w miarę często rozładowywane, kumulują się, co może się skończyć bardzo silnym, potencjalnie katastrofalnym wstrząsem. „Przerwa trwająca ponad 500 lat oznacza, że w skałach mogło się zebrać mnóstwo energii” - mówi Zakaria Ghazoui, geolog z Institut des Sciences de la Terre w Grenoble. Nagłe uwolnienie się tej energii mogłoby obrócić w perzynę miasto Pokhara, największe w tej części kraju.
Aby sprawdzić, czy taka przerwa sejsmiczna istnieje w tym przypadku, Ghazoui i towarzyszący mu badacze wybrali się nad jezioro Rara znajdujące się w Himalajach w zachodniej części Nepalu. Z dna zbiornika wydobyli rdzenie z uwarstwionymi osadami jeziornymi. Spodziewali się, że w tych osadach zachował się zapis dawnych trzęsień ziemi, podczas których może dochodzić do powstawania podwodnych osuwisk. Wtedy zamiast regularnych warstewek w rdzeniu pojawiają się miejsca „silnie zaburzonego sedymentu” - tłumaczy Ghazoui.
Zespół znalazł w rdzeniu ślady po co najmniej ośmiu osuwiskach, które wystąpiły od 1505 roku i odpowiadały umiarkowanym i silnym trzęsieniom. „Mieliśmy nadzieję, że uda nam się potwierdzić trzęsienie z 1505 roku, a tu czekała nas niespodzianka, bo odkryliśmy wiele innych, późniejszych osuwisk" - mówi Ghazoui. To oznacza, że naprężenia w tym fragmencie uskoku mogą nie być tak duże, jak uważano. "
Źródło : Scientific American, nr 07/2019
Więcej na:
https://kursy-maturalne.eduprofit.pl/
